INCOTERMS (DIŞ
TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ)
Maliyet ve risklerin ihracatçıya mı yoksa ithalatçıya mı ait olacağının
taraflar arasındaki görüşmeler sırasında tespit edilmesi ve ticari
sözleşmelerin buna göre yapılması gerekmektedir. Örneğin, taşıma işleminin
kimin tarafından organize edileceği, taşıma bedelinin kim tarafından ödeneceği,
taşıma sırasında malların hasara uğraması, kaybolması, çalınması gibi risklere
karşıhangi tarafın tedbir alacağı, alıcının ödediği mal bedelinin neleri içerip
neleri içermediği hususlarının baştan karara bağlanması gerekmektedir
Uluslar arası Ticaret Odası (ICC), çağımızın ticari teamüllerini göz
önünde bulundurarak alıcı ve satıcın yükümlülük, maliyet ve risklerinin
sınırlarını belirleyen çeşitli kavramlar tanımlamış ve bu kavramlara “Incoterms”
adı verilmiştir. INCOTERMS İngilizce (international commercial terms)
kelimelerinden bazı hecelerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş bir
terimdir.
ICC
27 Eylül 2010'da Incoterms 2010 revizyonunu yayınlayarak güncellemiştir. Söz
konusu revizyon, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren uygulamaya geçmiştir.
Incoterms 2010’da teslim şekilleri 13’den 11’e düşürülmüştür. Dört şart
yürürlükten kaldırılmış, buna karşılık iki yeni teslim şekli oluşturulmuştur.
Ayrıca INCOTERMS genel olarak iki gruba ayrılmıştır. Tüm taşıma türlerini
kapsayan kurallar EXW - FCA - CPT - CIP - DAT - DAP - DDP olmak üzere yedi adet
olarak FAS - FOB - CFR - CIF kuralları
da sadece suyollarıyla yapılan taşıma türlerini kapsamak üzere "deniz ve
iç su taşımalarına özgü kurallar" sınıflandırması adı altında toplanmış ve
FAS - FOB - CFR - CIF kuralları içeriğinde çok önemli değişiklikler
yapılmıştır.
|
Uluslararası teslim şekillerini (incotermsleri) tek tek ele alıp bu
teslim şekillerinin alıcı ve satıcıya yüklediği sorumlulukları ortaya koyarsak;
1. EXW (Ex Work: Ticari
İşletmede Teslim)
Bu teslim şeklinde satıcı malları, sözleşmede belirtilen tarihte alıcıya
veya onun emrine teslim etmek üzere işletmesinde hazır bulundurur. Alıcı
malları işletmeden teslim alarak ihracı için gerekli belgeleri hazırlar gümrük işlemlerini
tamamlayarak malları kendi ülkesine ithal eder. Malların işletmede teslim
edilmesinden itibaren malla ilgili bütün masraf ve risk ile diğer yükümlülükler
alıcı tarafından karşılanır. Örneğin, sözleşmede “EXW, Nisa Tekstil AŞ, Ankara,
TURKEY” şeklinde yer alan ibare; satıcının Ankara’daki fabrikasında malları,
satıcıya teslim etmesiyle sorumluluğunun biteceği anlamına gelir.
1.1.
Satıcının Sorumlulukları
- Satıcı, malları sözleşme
koşullarına uygunolarak hazırlayarak, belirtilen tarihte veya süre içerisindeyine
anlaşmada belirtilen yerde (fabrika, depo, büro vb.) alıcıya veya emrine
teslim edilmek üzere hazır bulundurur.
- Malların teslim için
hazırlandığını alıcıya bildirir.
- Alıcıya ihracat ile ilgili
belgelerin alınmasında yardımcı olur.
- Alıcının istemesi halinde,
tüm masraf ve riskleri alıcı tarafından karşılanmak üzere taşıma acentesi
ile anlaşma yapar ve düzenlettiği taşıma belgesini varış yerinde malları teslim
alabilmesi için satıcıya gönderir.
1.2.
Alıcının Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun
olarak mal bedelini öder.
- Malların taşıtılması için
taşıma acentesi ile anlaşarak navlun (deniz ve nehir yolu ile taşınan eşya
için, taşıma hizmeti karşılığında gemi şirketine ödenen ücret) bedelini
öder.
- Tüm masraf ve riskler
kendisine ait olmak üzere ihracat ve ithalat işlemleri için
- gerekli idari ve ticari
belgeleri düzenler.
- Malların ihracat ve ithalat
ile ilgili gümrük işlemlerini yapar ve gümrük vergilerini öder.
2.
FCA (Free Carrier: Belirlenen Yerde Taşıyıcıya Teslim)
Taşıyıcıya teslim terimi, malların gümrük çıkış
işlemlerinin satıcı tarafından tamamlanarak, taraflar arasında anlaşılan yer ve
zamanda alıcının anlaşma yaptığı taşıma acentesine veya alıcının belirlediği
bir şahsa, teslimi ile satıcının yükümlülüğünün sona ereceği anlamına gelir. Malın
alıcının belirlediği taşıma acentesine veya şahsa tesliminden sonra tüm
sorumluluk alıcıya aittir.
Eğer teslim, satıcının mahallinde gerçekleşecekse
satıcı yüklemeden sorumlu olur. Teslim, satıcının mahalli dışında bir yerde ise
satıcı malı yüklemekten sorumluyken, boşaltmadan sorumlu değildir. Örneğin,
satıcı Ankara’da, teslim yeri İzmir’de ise bu durumda satıcı malları Ankara’dan
yükletir ve İzmir’deki teslim yerine nakliye ücreti kendine ait olmak üzere
gönderir. Mallar İzmir’deki teslim yerine ulaştığında malların nakliye
aracından boşaltılması alıcıya aittir.
Alıcı, malları alması için kendisi bizzat taşıyıcı
olmayan birisini tayin etmişse satıcı, malları bu kişiye bırakarak teslim
yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılır. Bu durum da malın ihracat gümrüklerini satıcı
öder.
Bu terim çok vasıtalılar (bir malın bir yerden bir
yere nakledilmesi durumunda birden fazla nakliye aracı değiştirmesi) dâhil, tüm
taşıma işlemleri (demir yolu, karayolu, deniz yolu, havayolu, nehir yolu) için
kullanılabilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, malın satıcının adresine
ulaştırılmasında, birden fazla taşıma aracı değiştirmesi söz konusu ise satıcı,
malın ihracat gümrüğünü ödeyip bu taşıma araçlarının ilkine malı teslim
ettikten sonra sorumluluktan kurtulur.
Bu terim “FOB” terimine benzese de ondan temel farkı,
FOB’da teslim noktası sadece gemi iken, FCA’da teslim yeri herhangi bir taşıma
aracı olabilir. Örneğin, sözleşmede “FCA, Türk Hava Yolları, Atatürk Hava
Limanı” şeklinde yer alan ibare; satıcının malları Atatürk Hava Limanında, Türk
Hava Yolları uçağına ihraç gümrük vergileri ödenmiş olarak teslim etmesi
gerektiği anlamına gelir.
2.1.
Satıcının Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına göre
malı hazırlar.
- Alıcının ülkesinde istenen ve
satıcının ülkesinden temin edilmesi gereken belgeleri düzenler.
- Malın ihracı ile ilgili
gümrük masraflarını öder.
- Alıcının istemesi durumunda,
tüm masrafları alıcıya ait olmak üzere, taşıma acentesi ile anlaşır.
- Malları belirtilen zaman ve
yerde, taşıma acentesine veya alıcının belirlediği şahsa teslim eder.
- Malın, teslim yerine
ulaştırılması için gerekli nakliye ücretini ve yükleme ücretini öder.
2.2.
Alıcının Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun
olarak mal bedelini öder.
- Malın kendi ülkesine ithal
edilmesi için gerekli belgeleri düzenler, gerekli izinleri alır.
- Malın ithali ile ilgili
gümrük vergisi ve diğer masrafları öder.
- Malın satıcı tarafından,
kendisinin belirlediği veya anlaşma uyarınca satıcının anlaştığı taşıma
acentesine tesliminden sonraki nakliye ücretleri ve yükleme boşaltma
ücretlerini öder.
- Belirlenen tarih ve yerde
mallarını teslim alır.
- İsterse mallarını sigortalatır
ve sigorta giderini öder.
3. FAS (Free Alongside Ship: Gemi
Yanında Teslim)
Bu teslim şeklinde satıcı malları, sözleşmede belirtilen teslim yeri
olan geminin yanına kadar getirmekle sorumludur. Mallar gemi rıhtımında ise
yükleme yerine getirilerek, gemi açıkta ise mavnalarla geminin yanına kadar
götürülerek teslim edilir. Bu teslim şekli sadece deniz veya nehir
taşımacılığında kullanılabilir.
Satıcının malları belirlenen geminin yanına getirmesinden sonra,
malların kaybolması veya hasar görmesi gibi rizikolar alıcıya aittir. Bu andan
itibaren malla ilgili bütün masraflar ve navlun (taşıma ücreti) alıcı tarafından
karşılanır.
Bu teslim şeklinde malın satın alınan ülkeden ihracatı ve satıcının
ülkesine ithalatı için gerekli tüm belgeleri hazırlamak ve izinleri almak
alıcıya aittir. Alıcı ayrıca malın ihracı ve ithali ile ilgili gümrük
vergilerini ödemekle de mükelleftir.Fakat taraflar malın ihracatı için gerekli
belgelerin ve izinlerin alınıp gümrük vergilerinin satıcı tarafından ödenmesi hususunda
anlaşırlar ise bu durum sözleşmede açık bir şekilde belirtilir. Böylelikle
malın gümrüklenmesi satıcı firmaya yüklenmiş olur.
Bu teslim şeklinde alıcı firma, malın ihracı için gerekli belgeleri
hazırlayıp izinleri almak ve gümrük işlemlerini gerçekleştirmek zorunda
olduğundan,malı alacağı ülkede bu işlemleri doğrudan veya aracı kullanarak yapabilecek
güce sahip değil ise bu teslim şeklini seçmemeli veya bu işlemlerin satıcı tarafından
gerçekleştirilmesi için satıcı ile anlaşmalıdır. Örneğin, sözleşmede “FAS, İzmir
Limanı, TURKEY” şeklinde yer alan ibare; satıcının malları İzmir Limanında adı
geçen geminin yanına getirmesi ile sorumluluğunun sona ereceği anlamına gelir.
3.1. Satıcının
Sorumlulukları
- Sözleşme şartlarına uygun
olarak malları hazırlar.
- Alıcının istemesi durumunda,
bütün masraf ve riskler alıcıya ait olmak üzere, alıcının ülkesinde
istenen gerekli belgeleri temin eder.
- Malları sözleşmede belirlenen
limanda, belirlenen tarihte, alıcının daha önce belirlediği geminin yanına
getirir. Malların gemiye yükletilmesi satıcının sorumluluğunda değildir.
- Malların teslim yerine
götürülmesi için gerekli nakliye ücretini öder.
- Alıcının istemesi durumunda,
masrafları alıcıya ait olmak üzere yükleme belgesinin düzenlenmesini
sağlar ve varış limanında alıcının malları teslim alabilmesi için alıcıya
gönderir.
3.2.
Alıcının Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun
olarak mal bedelini öder.
- Malın ihracı ve ithali ile ilgili
gerekli belgeleri hazırlar.
- İhracat ve ithalat
işlemlerinin gümrük vergilerini öder.
- Taşıma acentesi ile anlaşma
yapar ve geminin yükleme limanına ne zaman varacağını satıcıya bildirir.
- Satıcı tarafından yükleme
için gemi yanına getirilen malları teslim alır.
4.
FOB (Free On Board: Gemi Bordasında Teslim)
Bu teslim şeklinde satıcı, ihracat için gerekli tüm belgeleri
hazırlayıp, gümrük işlemlerini tamamladıktan sonra, malları belirtilen tarih ve
yerde, alıcı tarafından temin edilen gemiye yükler. Mallar geminin küpeştesine
(güvertesine) geçtikten sonra satıcı malı teslim etmiş sayılır. Bundan sonra
meydana gelebilecek her türlü hasar, kayıp ve masraflar alıcının
sorumluluğundadır.
Ülkemizde en çok kullanılan teslim şekli olan FOB, sadece deniz veya
nehir taşımacılığında kullanılabilir. Ancak bu ifade malların teslim yerinden,
ithalatçının fabrikasına kadar gemi ile taşınacağı anlamına gelmez. Bu teslim şeklinde
mallar ithalatçıya veya onun temsilcisine bir gemiye yüklenmiş olarak teslim
edilir. Bu teslimden sonra mallar belirli bir yere kadar gemi ile götürüldükten
sonra, karayolu, demiryolu veya havayolu gibi diğer taşıma yollarıyla
ithalatçının adresine taşınabilir.
Taraflar, malın gemi küpeştesini aşarak teslim edilmesi hususunda hem
fikir değil iseler bu terim yerine FCA terimi kullanılmalıdır. Örneğin,
sözleşmede “FOB, İzmit Limanı, TURKEY” şeklinde yer alan ibare; satıcının ihraç
edeceği malları, ihraç için gerekli belgeleri hazırlayıp, gümrük vergilerini de
ödedikten sonra, alıcı tarafından belirtilen tarihte, İzmit Limanında hazır bulunacak
nakliye gemisinin güvertesine yüklemekle sorumluluktan kurtulacağı anlamına
gelir.
4.1. Satıcının
Sorumlulukları
- Sözleşme şartlarına uygun
olarak malları hazırlar.
- Belirlenen tarih ve yerde,
alıcı tarafından ayarlanan gemiye malları yükler.
- Malların teslim yerine
nakliyesi için gerekli taşıma ücretini öder.
- Alıcının, ülkesinde
kullanacağı belgeleri düzenler ve ihracatla ilgili gümrük işlemlerini
tamamlar.
- Malların gemiye yüklendiğini
alıcıya bildirir.
- Düzenlenen taşıma belgesini
alıcıya gönderir.
4.2. Alıcının
Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına göre mal
bedelini öder.
- Malın ithali için gerekli
belgeleri hazırlar ve ithalata ilişkin gümrük işlemlerini tamamlar.
- Taşıma acentesi ile
anlaşarak, taşıma ücretini (navlun) öder.
- Mallar satıcı tarafından gemi
güvertesine yüklendikten sonra, malları teslim alır.
5. CFR (Cost And Freight: Mal
Bedeli ve Navlun Ödenmiş Olarak)
CFR teslim şeklinde, satıcı malları yüklenecek limana kadar getirir.
Gümrük işlemlerini yapar, geminin taşıma ücretini öder ve malları gemiye
yükler. Mallar gemiye yüklendikten sonra navlun dışındaki tüm masraf ve riskler
alıcıya ait olur. Burada dikkat edilmesi gereken husus, malların varış limanına
kadar ulaştırılması için ödenen nakliye (navlun) ücretlerini satıcının
ödeyeceğidir.
Bu teslim şekli sadece deniz ve nehir taşımacılığında kullanılabilir. Bu
teslim şeklinde sigorta yaptırma gibi bir zorunluluk yoktur. Eğer taraflar
malların gemi küpeştesini aşarak teslim edilmesi niyetinde değillerse, CPT
terimi kullanılmalıdır. Örneğin, sözleşmede “CFR, Mersin, TURKEY” şeklinde yer
alan ibare; malların satıcı tarafından mersin limanından, ihracat işlemleri
yapılmış, vergileri ve malın varış limanına kadar olan taşıma ücreti ödenmiş olarak
ilgili gemiye yükleneceği anlamına gelir.
5.1.
Satıcının Sorumlulukları
- Satıcı, sözleşme koşullarına
uygun olarak malı hazırlar.
- Alıcının ülkesinde
kullanacağı ve ihracatçının ülkesinden tedarik edilecek belgeleri
hazırlar.
- Malın ihracıyla ilgili gümrük
işlemlerini tamamlar ve gümrük vergilerini öder.
- Taşıma acentesiyle anlaşma
yaparak, malların varış limanına kadar olan navlun ücretini öder.
- Yüklemenin yapıldığını ve
muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir.
- Düzenlenen taşıma belgesini
ve gerekli diğer belgeleri alıcıya gönderir.
5.2. Alıcının
Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun
olarak mal bedelini öder.
- Malın kendi ülkesine ithali
için gerekli belgeleri ve gümrük işlemlerini tamamlar.
- İthalata ilişkin gümrük
vergilerini öder.
- Varış limanında malların
boşaltım ücretini ve liman ücretini öder.
- Mal varış limanına
ulaştığında gecikmeksizin malları boşaltır.
6. CIF (Cost, Insurence And
Freight: Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun Ödenmiş Olarak)
Bu teslim şeklinde, satıcı ihraç edeceği malları, gümrük işlemlerini
tamamlamış, asgari teminat sağlayan bir sigorta yaptırmış olarak yükleme
limanına getirir ve gemiye yükler. Bu teslim şeklinde satıcı ayrıca malın varış
limanına kadar olan navlun (taşıma ücreti) ücretini de öder. Malın satıcı
tarafından varış limanına kadar olan taşıma ücreti ödenerek, gemiye
yükletilmesinden sonra ortaya çıkacak tüm masraflar ve riskler alıcıya aittir.
Bu teslim şeklini diğerlerinden ayıran özellik, malın satıcı tarafından
yolculuk esnasında doğabilecek hasarlara karşılık sigorta ettirilmesinin
zorunlu olmasıdır. Ancak yapılacak sigorta asgari teminat sağlayan bir sigorta
olduğundan, alıcı malları daha geniş bir teminat ile korumak isterse, ya bu
konuda satıcı ile mümkün olduğunca açık olarak anlaşmalı ya da kendisi ek
sigorta yaptırmalıdır.
Bu terim sadece deniz ve nehir taşımacılığı için kullanılabilir. Ancak
bu ifade malların teslim yerinden, ithalatçının fabrikasına kadar gemi ile
taşınacağı anlamına gelmez. Bu teslim şeklinde mallar ithalatçıya veya onun
temsilcisine bir gemiye yüklenmiş olarak teslim edilir. Bu teslimden sonra
mallar belirli bir yere kadar gemi ile götürüldükten sonra, kara yolu,
demiryolu veya havayolu gibi diğer taşıma yollarıyla ithalatçının adresine
taşınabilir. Örneğin, sözleşmede “CIF, İskenderun Limanı, TURKEY” şeklinde yer
alan ibare; malların satıcı tarafından, gümrük işlemleri ve sigorta yaptırılmış
olarak, İskenderun limanından gemiye yüklenileceği ve varış yerine kadar olan
nakliye ücretinin de satıcı tarafından ödeneceği anlamına gelir.
6.1.
Satıcının Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun
olarak malı hazırlar.
- Alıcının ülkesinde
kullanacağı ve ihracatçının ülkesinden tedarik edilecek belgeleri
hazırlar.
- Malın ihracıyla ilgili gümrük
işlemlerini tamamlar ve gümrük vergilerini öder.
- Göndereceği malın sigortasını
yaptırır ve sigorta ücretini öder.
- Taşıma acentesiyle anlaşma
yaparak, malların varış limanına kadar olan navlun ücretini öder.
- Yüklemenin yapıldığını ve
muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir.
- Düzenlenen taşıma belgesini
ve gerekli diğer belgeleri alıcıya gönderir.
6.2. Alıcının
Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun
olarak mal bedelini öder.
- Malın kendi ülkesine ithali
için gerekli belgeleri ve gümrük işlemlerini tamamlar.
- İthalata ilişkin gümrük
vergilerini öder.
- Varış limanında malların
boşaltım ücretini ve liman ücretini öder.
- Mal varış limanına
ulaştığında gecikmeksizin malları boşaltır.
7.
CPT (Carriage Paid To….: Taşıma….’e Kadar Ödenmiş Olarak)
“Taşıma ödenmiş olarak….” terimi,
satıcının malları bizzat kendisinin seçtiği ve anlaşma yaptığı taşıyıcıya,
malların, ihracı ile ilgili gümrük işlemleri yapılmış, belirtilen varış yerine
gönderilmesi için gereken taşıma masrafları ödenmiş olarak teslim edeceği ve malları
ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren malla ilgili taşıma ücreti
hariç diğer tüm masraf ve risklerin alıcıya geçeceği anlamına gelir.
Bu terim çok vasıtalı olanlar da
dahil, tüm taşıma şekilleri için kullanılabilir. Eğer malların belirlenen
taşıma mahalline ulaştırılması için art arda taşıyıcılar (örneğin, belirli bir yere
kadar kamyon, daha sona tren, gemi… gibi) kullanılıyorsa malların ilk taşıcıya teslimiyle
masraflar ve risk (varış yerine kadar olan taşıma ücreti hariç) alıcıya geçmiş olur.
Bu terimi izleyen yer ismi, teslim
işleminin yapılacağı yeri ifade etmez. Ama hangi noktaya kadar navlun ve taşıma
masrafların satıcı tarafından ödendiğini ortaya koyar. Örneğin, “CPT, Hamburg,
Germany” şeklindeki ibare, malların Almanya’nın Hamburg şehrine kadar olan
taşıma giderlerinin satıcı tarafından ödendiği anlamına gelir.
7.1. Satıcının
Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun
olarak malı hazırlar.
- Alıcının ülkesinde
kullanacağı ve ihracatçının ülkesinden tedarik edilecek belgeleri
hazırlar.
- Malın ihracıyla ilgili gümrük
işlemlerini tamamlar ve gümrük vergilerini öder.
- Taşıma acentesiyle anlaşma
yaparak, malların varış yerine kadar olan navlun ücretini (taşıma
masraflarını) öder.
- Yüklemenin yapıldığını ve
muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir.
- Düzenlenen taşıma belgesini
ve gerekli diğer belgeleri alıcıya gönderir.
7.2. Alıcının
Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun olarak
mal bedelini öder.
- Malın kendi ülkesine ithali
için gerekli belgeleri ve gümrük işlemlerini tamamlar.
- Transit taşıma nedeni ile
doğabilecek gümrük masraflarını öder.
- İthalata ilişkin gümrük
vergilerini öder.
- Navlun bedeline dahil
değilse, boşaltma masraflarını öder.
- Mal varış yerine ulaştığında
gecikmeksizin malları boşaltır.
8. CIP (Carriage and Insurance
Paid To….: Sigorta Dahil Taşıma…’e Kadar Ödenmiş Olarak)
CIP teslim şeklinde satıcı, ihraç
edeceği malları, ihracat gümrük işlemlerini tamamlamış, asgari teminat sağlayan
bir sigorta yaptırmış olarak nakliye aracına yükler. Bu teslim şeklinde satıcı
ayrıca malın varış yerine kadar olan navlun (taşıma ücreti) ücretini de öder.
Malın satıcı tarafından varış yerine kadar olan taşıma masrafları ödenerek,
nakliye aracına yüklenmesinden sonra ortaya çıkacak tüm masraflar ve riskler
alıcıya aittir.
Bu taşıma şekli, çok vasıtalı
olanlar da dahil, her türlü taşıma şekli için kullanılabilir. Eğer malların
belirlenen varış mahalline ulaştırılması için art arda taşıyıcılar
kullanılıyorsa malların ilk taşıcıya teslim edilmesinden sonra, tüm risk ve
hasarlar (malın varış yerine ulaştırılmasına kadar olan nakliye ücreti ve
asgari sigorta hariç) alıcıya geçer.
Bu terimde de aynı CIF teriminde
olduğu gibi satıcının sadece asgari teminat sağlayan bir sigorta yaptırması ve
ücretini ödemesi gerekir. Ancak alıcı olağandışı risklere (grev, savaş, doğal
afet vb.) karşı sigorta yaptırılmasını istiyorsa primini kendisi ödemek şartıyla
satıcıdan sigorta kapsamının genişletilmesini isteyebilir.
CIP teslim şeklini CIF teslim şeklinden
ayıran temel fark, CIF teriminde satıcı malı nehir veya deniz araçlarına (gemi
vb.) yükleyebilmekteyken, CIP teriminde ise her hangi bir taşıma aracına yükleyebilir.
8.1. Satıcının
Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun
olarak malı hazırlar.
- Alıcının ülkesinde
kullanacağı ve ihracatçının ülkesinden tedarik edilecek belgeleri
hazırlar.
- Malın ihracıyla ilgili gümrük
işlemlerini tamamlar ve gümrük vergilerini öder.
- Göndereceği malın sigortasını
yaptırır ve sigorta ücretini öder.
- Taşıma acentesiyle anlaşma
yaparak, malların varış yerine kadar olan navlun (taşıma masrafları) ücretini
öder.
- Yüklemenin yapıldığını ve
muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir.
- Düzenlenen taşıma belgesini
ve gerekli diğer belgeleri alıcıya gönderir.
8.2. Alıcının
Sorumlulukları
- Sözleşme koşullarına uygun
olarak mal bedelini öder.
- Malın kendi ülkesine ithali
için gerekli belgeleri ve gümrük işlemlerini tamamlar.
- İthalata ilişkin gümrük
vergilerini öder.
- Varış yerinde malların
boşaltım ücretini öder.
- Mal varış yerine ulaştığında
gecikmeksizin malları boşaltır.
9. DDP (Delivered Duty Paid: Gümrük Vergileri
Ödenmiş Olarak Teslim)
Bu teslim şeklinde DDU teslim şekli
ile aynı prensiplere dayanır; ancak DDP teslim şeklinde satıcı ithalat
işlemlerini de gerçekleştirir ve ithalatla ilgili gümrük vergilerini öder. Bu
teslim şekli alıcının sorumluluğunun en az olduğu teslim şeklidir. Alıcı sanki
ülke içerisinde herhangi bir firmadan mal alıyormuş gibidir.
EXW terimi satıcı için asgari
yükümlülük ifade ederken, DDP terimi azami yükümlülük gösterir. Bu teslim şekli
satıcının doğrudan veya dolaylı olarak ithal izni alamadığı hallerde
kullanılmamalıdır. Taraflar malların ithalinde ödenecek bazı masrafları
satıcının yükümlülükleri dışında tutmayı arzu ediyorlar ise, bu durum satış sözleşmesinde
açık bir ifade ile belirtilmelidir.
9.1. Satıcının
Sorumlulukları
- Malları sözleşme şartlarına
uygun olarak hazırlar.
- İhracat ile ilgili tüm
belgeleri hazırlar ve gümrük masraflarını öder.
- İthalat ile ilgili tüm
belgeleri hazırlar ve gümrük vergilerini öder.
- Taşıma acentesiyle anlaşarak,
teslim yerine kadar olan navlun bedelini öder.
- Malları alıcının ülkesinde,
daha önce belirlenmiş yer ve zamanda alıcıya teslim etmek üzere hazır
tutar.
9.2.
Alıcının Sorumlulukları
- Sözleşme şartlarına uygun
olarak mal bedelini öder.
- Malları önceden belirlenen
tarihte, belirlenen yerde teslim alır.
- Malın teslim yerine
boşaltımını yapar, teslim yeri ile malın götürüleceği yer farklı yerler
ise malın nakliyesini öder (taraflar aralarında anlaşmışlar ise bu malların
boşaltımı ve alıcının işyerine kadar olan nakliye bedeli de satıcıya ait olur).
"Terminalde Teslim" kuralı,
satıcının malları belirlenen varma yerinde veya limanında belirlenen terminalde
gelen taşıma aracından boşaltılmış bir şekilde alıcının tasarrufuna bırakmakla
malları teslim ettiğini ifade eder. Terminal terimi, rıhtım, depo, konteyner
sahası veya yol, demiryolu veya hava kargo istasyonu gibi üstü açık veya kapalı
olabilecek herhangi bir yeri kapsar. Taraflar malların terminalden başka bir
yere taşınması ve elleçlenmesi ile ilgili hasarın ve masrafların satıcı
tarafından üstlenilmesini amaçlıyorsa, DAP veya DDP kuralları kullanılmalıdır.
Malların,
taşıma vasıtasınca boşaltılmak üzere varış noktasında alıcıya sağlanması
(teslim edilmesini) anlamına gelip, daha önceki DEQ klozunun yerini alıp,
DEQ’in aksine, multimodal (çoklu vasıta için) kullanılabilir. DAT Başka bir
deyişle, Eşyanın alıcı ve satıcı tarafından belirlenmiş olan terminal
noktasında (bu nokta bir liman ya da gümrük antreposu veya alıcının fabrikası
olabilir) boşaltma masrafları satıcı tarafından karşılanmış olarak alıcının
emrine bırakılmasıdır. Tüm gümrük işlemleri, masrafları, gümrükte doğan vergi,
resim ve harçlar alıcıya aittir. Kaldırılan terimlerden DAF, DES ve DDU yerine
getirilmiş bir terimdir. Malların belirlenen yere taşıma maliyetlerini/
terminal bağlantılı zarar risklerini satıcı üstlenir.
10.1.
Satıcının
Sorumlulukları
·
Satıcı sözleşme
koşullarına uygun malı hazırlamalıdır.
·
Satıcı, hasarı
ve masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü
izni almalı ve malların ihracı veya teslimden önce başka bir ülkeden geçişi
için gerekli gümrük işlemlerini tamamlamalıdır.
·
Satıcı,
masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar
taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı sigorta
sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur.
·
Satıcı, malları
kararlaştırılan tarihte, varma yerinde veya limanında kararlaştırılan
terminalde, gelen taşıma aracından boşaltarak alıcının tasarrufuna bırakarak
teslim etmelidir. Eğer belirli bir terminal kararlaştırılmamış ise, satıcı
kararlaştırılan varma yerinde veya limanında kendi amacına en uygun terminali
seçebilir.
·
Satıcı, uygun
olarak teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin bütün masrafları ve uygulandığı
ölçüde, malların yukarıda anlatıldığı şekilde tesliminden önce ihracat için
gerekli gümrükleme masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri,
vergiler ve diğer harçları, malların herhangi bir ülkeden geçişine ilişkin
masrafları öder.
10.2. Alıcının
Sorumlulukları
·
Sözleşme
koşullarına uygun olarak mal bedelini öder.
·
Uygulandığı
ölçüde, alıcı, hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, her türlü ithalat
iznini veya diğer resmi izni almalı ve malların ithali için tüm gümrük
işlemlerini tamamlamalıdır.
·
Malların
yukarıda anlatıldığı şekilde teslim edildiği andan itibaren bu mallara ilişkin
tüm masraflar alıcının sorumluluğundadır.
·
Alıcı, ihraç
ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak
üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.
"Belirlenen Yerde Teslim" kuralı,
satıcının malları belirlenen varma yerinde gelen taşıma aracından boşaltmadan
alıcının tasarrufuna bırakmakla teslim ettiğini ifade eder.
Malların,
taşıma vasıtasınca boşaltılmak üzere belirtilen belirli bir noktada alıcıya
sağlanması (teslim edilmesi) anlamına gelir. DAP daha önceki DAF, DES, ve
DDU’nun yerini almıştır. DAP başka bir deyişle, Eşyanın alıcı ve satıcı
tarafından belirlenmiş olan boşaltma yerinde (bir liman iskelesi, gümrük
noktası, havalimanı) boşaltma için hazır durumda nakliye aracının üzerinde
alıcı emrine bırakılmasıdır. Tüm gümrük işlemleri, masrafları, gümrükte doğan
vergi, resim ve harçlar alıcıya aittir. malların belirlenen yere taşıma
maliyetlerini/ terminal bağlantılı zarar risklerini satıcı üstlenir.
11.1.
Satıcının
Sorumlulukları
·
Satıcı sözleşme
koşullarına uygun malı hazırlamalıdır.
·
Satıcı, hasarı
ve masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü
izni almalı ve malların ihracı veya teslimden önce başka bir ülkeden geçişi
için gerekli gümrük işlemlerini tamamlamalıdır.
·
Satıcı,
masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar
taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır.
·
Satıcının
alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur.
·
Satıcı, malları
kararlaştırılan tarihte, varma yerinde, eğer varsa kararlaştırılan noktada,
gelen taşıma aracından boşaltılmaya hazır şekilde alıcının tasarrufuna bırakarak
teslim etmelidir.
·
Satıcı, uygun
olarak teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin bütün masrafları ve
uygulandığı ölçüde, malların yukarıda anlatıldığı şekilde tesliminden önce
ihracat için gerekli gümrükleme masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken
bütün resimleri, vergiler ve diğer harçları, malların herhangi bir ülkeden
geçişine ilişkin masrafları öder.
11.2.
Alıcının Sorumlulukları
·
Sözleşme
koşullarına uygun olarak mal bedelini öder.
·
Uygulandığı
ölçüde, alıcı, hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, her türlü ithalat
iznini veya diğer resmi izni almalı ve malların ithali için tüm gümrük
işlemlerini tamamlamalıdır.
·
Malların
yukarıda anlatıldığı şekilde teslim edildiği andan itibaren bu mallara ilişkin
tüm masraflar alıcının sorumluluğundadır. Taşıma sözleşmesi uyarınca bu
masrafların satıcıya ait olacağının düzenlendiği haller dışında, malların
belirlenen varma yerinde teslim alınabilmesi için gelen taşıma aracından
boşaltılması için gerekli masrafları öder.
·
Uygulandığı
ölçüde, malların ithali için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve
diğer harçları ve diğer masrafları alıcı ödemelidir.
·
Alıcı, ihraç
ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak
üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.