depolama etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
depolama etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

9 Nisan 2012 Pazartesi

ANTREPO NEDİR?


ANTREPO NEDİR?



Antrepo, Fransızca’dan dilimize geçmiş bir kelimedir. Kelime anlamı, gümrüklere gelen ticari eşyanın konulduğu, korunduğu yer, ardiyedir. Antrepo gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın konulması amacıyla kurulan ve kuruluşunda aranacak kosulları ve nitelikleri yönetmelikle belirlenen yerlere denir. Ayrıca antrepolar esyanın gümrük mevzuatında düzenlenen şekilde konulması hâlinde süresiz kalabildiği ve eşyanın antrepoda kaldığı süre içinde eşyaya terettüp eden vergilerin ödenmediği bir gümrük rejimidir.

Bu rejimi ve olayın işleyişini şu şekilde açıklamak mümkündür:

İthalatçı konumundaki bir firma, üçüncü ülke menşeli bir malın topluluk dışı bir ülkeden ithali esnasında malın tamamını ülkesine sokarak bütün ithalat vergilerini ödemek istemiyorsa malları bir gümrük antreposuna yerleştirmek suretiyle ithalat vergisini ödemez. Sadece malların bulunduğu süre için antrepoya ardiye masrafı öder. Malları yurt içinde müşteri bulup sattıkça parti parti antrepodan çeker ve ithalat vergisini her parti mal için öder.

Diğer bir ifade ile ithalatçı, bu rejim sayesinde üçüncü bir ülkeden satın aldığı malları fiili olarak ithal etmesine karşı resmi olarak ithal etmemiş kabul edilmektedir.  Bu da ona ithalat  vergisi, resim ve harç gibi benzeri masrafları erteleme  imkanı tanımaktadır.



Antrepo Çeşitleri

Antrepolar; gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın veya izin verildiği durumlarda ihraç eşyasının konulduğu genel ve özel antrepolar olmak üzere ikiye ayrılır.

Genel Antrepo: Eşyanın konulması için herkes tarafından kullanılabilen gümrük antrepolarıdır. Genel antrepolar A, B, F tipi olmak üzere kendi arasında 3’e ayrılır.

A tipi antrepo: İşletmecisinin stok kayıtlarını tuttuğu ve antrepoya konulan eşyada herhangi bir noksanlık olması hâlinde gümrük vergileri ödemekten sorumlu olduğu genel antrepo tipidir.

B tipi antrepo: Antrepoya konulan eşyadan Gümrük Kanunu'nun 97. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen kullanıcının sorumlu olduğu, antrepo beyannamesini kullanıcının verdiği genel antrepo tipidir. Antrepo işletmecisinin sorumluluğu sınırlıdır. Antrepo işletmecisi sadece antrepoyu kiralar. Antrepo stok kayıtları tutulmadığından beyanname ve belgeler gümrük kontrolüne esas teşkil eder.

F tipi antrepo: Gümrük idarelerince işletilen genel antrepo tipidir.



Özel Antrepo: Sadece antrepo isletmecisine ait eşyanın konulabildiği gümrük

antrepolarıdır. Özel antrepolar C, D, E tipi olmak üzere kendi arasında 3’e ayrılır.



C tipi antrepo: İşleticisi ve kullanıcısı aynı kişi olan ve antrepoya alınan eşyadan bu kişinin sorumlu olduğu özel antrepo tipidir.

D tipi antrepo: İşleticisi ve kullanıcısının aynı kişi olduğu, Gümrük Kanunu'nun 104. maddesinin üçüncü fıkrasının uygulandığı özel antrepo tipidir. Eşyanın antrepoya alındığı tarihteki kıymet miktarı dikkate alınarak vergiler hesaplandığından buralara konulan eşya, basitleştirilmiş usul ile serbest dolaşıma sokulabilir.

E tipi antrepo: İşleticisi ve kullanıcısının aynı kişi olduğu, Gümrük Kanunu'nun 93. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, izin hak sahibinin depolama yerinin antrepo addedildiği veya depolama yeri olmasa dâhi, eşyaya antrepo rejimi hükümlerinin uygulandığı özel antrepo tipidir.





1 Nisan 2012 Pazar

TEHLİKELİ MADDE LOJİSTİĞİ


TEHLİKELİ MADDE LOJİSTİĞİ



Günümüzün parlayan yıldızı konumundaki lojistiğin önemi dünyada her geçen gün daha fazla kavranmakta ve lojistik alanda yapılan iyileştirme ve inovasyon çalışmaları hızla artmaktadır. Artan çalışmaların paralelinde, kendi içerisinde farklılık gösteren ve kendine özgü önem ve özellikler arz eden maddeler için farklı lojistik süreç ve kuralları içeren alt lojistik sahaları ortaya çıkmıştır. Tehlikeli maddelerin lojistiği de bu alt sahalardan en önemlisi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kendi yapısından, kendi özelliklerinden veya kendi durumlarından dolayı umuma, genel düzene, önemli eşya ve mallara, insanlara, hayvanlara ve çevreye tehlike arz eden madde ve nesnelere tehlikeli madde denir. Tehlikeli maddeler sanayinin hemen hemen her kolunda, ürün döngüsü içerisinde (hammadde, üretime yardımcı madde, ürün, atık olarak) karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla tehlikeli maddeler, işletmelerin lojistik süreçlerinde ve tedarik zinciri yapılarında direkt veya dolaylı olarak yer bulabilmektedirler.

Tehlikeli madde lojistiğindeki en önemli unsurlardan biri bu maddelerle ilgili uluslar arası konvansiyonlar, ulusal kanun ve yönetmeliklerin vs. mevcut olmasıdır. Tehlikeli madde lojistik süreçlerinin tümü bu yaptırımlara uygun olarak planlanmalı ve yönetilmelidir. Bu yaptırımlar, tehlikeli maddelerin ambalajlanması, işaretlenmesi, elleçlenmesi, taşınması, depolanması gibi süreçlerde maddelerin sınıflarına göre özelleştirilmiş uygulamalar içermektedir. Özellikle taşıma sürecinde tehlikeli maddelerin hangi taşıma modu/modlarıyla taşınacağı konusu önemlidir. Çünkü her bir taşıma modu için (karayolu, denizyolu, demiryolu, havayolu, iç suyolu) farklı uygulamalar içeren konvansiyonlar bulunmaktadır. Aşağıda taşıma modlarına göre sorumlu kuruluşlar ve konvansiyonlar ile taşıma modlarına göre dünyada tehlikeli madde taşımacılığı oranları gösterilmiştir.



Taşıma Modu
Sorumlu Kuruluş
Konvansiyon
Denizyolu Taşımacılığı
IMO (International Maritime Organisation)
IMDG-CODE
Demiryolu Taşımacılığı
OCTI (Intergovernmental Organisation for International Carriage by Rail)
RID
Havayolu Taşımacılığı
ICAO (International Civil Aviation Organisation)
ICAO-TI
Havayolu Taşımacılığı
IATA (International Air Transport Organisation)
IATA-DGR
İçsuyolu Taşımacılığı
ZRK (Zentralkommission fuer die Rhein Schifffahrt)
ADNR-ADN
Karayolu Taşımacılığı
UNECE (United Nations Economic Comission for Europe)
ADR






Taşıma modlarına göre dünyada tehlikeli madde taşımacılığı



Türkiye’de yürürlükte olan tehlikeli maddelerle ilgili yasal düzenlemelerden bazıları aşağıda gösterilmiştir;

·         Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği

·         Radyoaktif Maddelerin Güvenli Taşınması Yönetmeliği

·         Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği

·         Karayolunda Tehlikeli Maddelerin Taşınması İçin Tasarlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği

·         Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG)-Taşıma Kuralları ( TS 1445)

·         Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG)-Doldurma ve Boşaltma Kuralları  (TS 449)

·         Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği

·         Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği

·         Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik



Tehlikeli madde lojistiğinde ele alınması gereken önemli lojistik fonksiyonları;

·         Ambalajlama ve İşaretleme

·         Elleçleme ve Taşıma

·         Depolama

şeklinde sıralayabiliriz. Bu lojistik fonksiyonlar içerisindeki uygulamalar yukarıda bahsedilen konvansiyonlara göre faklılık gösterebilmektedir. Örneğin karayolu taşımacılığında uygulanan ADR konvansiyonuna göre tehlikeli maddelerin sınıflandırılması ve ambalajlamada kullanılan işaretler denizyolu taşımacılığında uygulanan IMDG-CODE konvansiyonuna göre faklıdır.



       Karayolu taşımacılığında ADR’ye göre sınıf 1 tehlikeli maddesi ve işaretleme etiketleri



                          Havayolu taşımacılığında kullanılan tehlikeli madde etiketleri


Tehlikeli maddelerin normal depolama ve taşıma şartlarında, sızma, kaçak,  dökülme, bulaşma ve benzeri yollarla ambalaj dışına çıkmaları önlenecek şekilde ambalajlanmaları gerekmektedir. Ambalajlamada kullanılan ürünlerin de (kutu, kasa, tüp, şişe, tank vb.) içlerine konulacak maddelerin fiziksel, kimyasal vb. özelliklerine uygun maddelerden üretilmiş olmaları gerekmektedir.

Tehlikeli maddelerin depolanmasında maddenin özelliğine göre depolama yerinin ve taşıma aracının özellikleri önem arz etmektedir. Maddelerin çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek uygun sistem ve araçlarla taşınması ve depolanmasına özen gösterilmelidir. Araç ve depo yerinin kapalı sistem olması durumlarında ambalajsız depolama ve taşıma söz konusu olabilecektir.

Görüldüğü üzere tehlikeli madde lojistiği lojistiğin çok özellikli bir alt sahasıdır ve dolayısıyla alanında uzmanlaşmış, malzeme, sistem ve personele gerekli yatırımları yapmış işletmeler tarafından gerçekleştirilmesi gerekmektedir.